Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

Μάνος Λοΐζος, Ο Σταθμός (1968)

Ο ΣΤΑΘΜΟΣ
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
Ερμηνεία: Γιάννης Καλατζής, Γιώργος Νταλάρας, Λίτσα Διαμάντη, Δημήτρης Ευσταθίου

CD | MINOS-EMI | 1968 | REMASTER 2002
_______________


Έτος 1968. Το χουντικό καθεστώς έχει ήδη εδραιώσει την παρουσία του κι έχει υποτάξει στους ασφυκτικούς κανόνες της λογοκρισίας κάθε μορφής καλλιτεχνική έκφραση. Τη χρονιά εκείνη ξεκινάει επίσημα τη λειτουργία της η δισκογραφική εταιρία MINOS συγκεντρώνοντας στους κόλπους της τις νέες δυνάμεις του χώρου. Ένας απ' αυτούς και ο Μάνος Λοΐζος. Αν και είχε δώσει τα πρώτα δείγματα της δουλειάς του κάμποσα χρόνια νωρίτερα, μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε περιοριστεί σε λιγοστά σκόρπια τραγούδια με τον Γιάννη Πουλόπουλο, τη Σούλα Μπιρμπίλη και την Αλέκα Μαβίλη. Μπαίνοντας στη νεοσύστατη εταιρία ανέλαβε να ηχογραφήσει τον πρώτο μεγάλο δίσκο της, ο οποίος και κυκλοφόρησε τελικά τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς.
Ο δίσκος βαφτίστηκε με τον συμβολικό τίτλο "Ο Σταθμός". Τους στίχους υπέγραψε ο στενός φίλος του συνθέτη και ήδη καταξιωμένος στιχουργός Λευτέρης Παπαδόπουλος. Η διάθεση για στιγματισμό του καθεστώτος ήταν έντονη, αλλά αυτό δεν μπορούσε παρά να γίνει πλάγια και υπαινικτικά. Και πράγματι, αρκετοί στίχοι λειτουργούν προς αυτήν την κατεύθυνση, αν και η λογοκρισία έβαλε τελικά το χεράκι της παραμορφώνοντας κάποια τραγούδια, όπως το "Πίσω απ' την πόρτα". Πάντως το γενικότερο κλίμα του δίσκου αποπνέει μια χαρούμενη και αισιόδοξη διάθεση, πράγμα που οφείλεται κυρίως στο εισαγωγικό τραγούδι, το περίφημο "Δελφίνι δελφινάκι", που έγινε τεράστια επιτυχία και λειτούργησε ως το εφαλτήριο για την ευρεία απήχηση ολόκληρου του δίσκου στο κοινό της εποχής.
Σε επίπεδο φόρμας, θα λέγαμε ότι πρόκειται για έναν τυπικό κύκλο τραγουδιών που παρέπεμπε στο είδος και το ύφος που είχε εισαγάγει λίγα χρόνια νωρίτερα ο Μίκης Θεοδωράκης και αξιοποίησε ιδιαίτερα ο Σταύρος Ξαρχάκος. Από τα 12 κομμάτια του δίσκου τα πέντε είναι οργανικά, κάποια με πρωτότυπες μελωδίες ("Ο σταθμός")* και κάποια ως ορχηστρικές μεταμορφώσεις των κύριων θεμάτων των τραγουδιών. Τα περισσότερα απ' αυτά τα τραγούδια είχαν ήδη ακουστεί σε πρωτόλειες μορφές με διάφορες αφορμές τα προηγούμενα χρόνια, για να πάρουν εδώ την τελική και ολοκληρωμένη τους μορφή. Την ερμηνεία τους ανέλαβαν δύο καινούργια ονόματα που ανέδειξε η νέα εταιρία, τα οποία στα επόμενα χρόνια θα γίνουν πρώτα ονόματα του χώρου: ο Γιάννης Καλατζής (που είχε ήδη εμφανιστεί με έναν προσωπικό δίσκο) και ο Γιώργος Νταλάρας. Μαζί τους η παλιότερη Λίτσα Διαμάντη (ερμηνεύει το υπέροχο "Όποιος δει το παλικάρι" σε στίχους του συνθέτη) και ο λαϊκός τραγουδιστής Δημήτρης Ευσταθίου στο βαρύ χασάπικο "Η δουλειά κάνει τους άντρες", που είχε πρωτοπεί ένα χρόνο νωρίτερα η Ελένη Ροδά.
___________
* Στην πραγματικότητα κι αυτή η μελωδία προέκυψε από τραγούδι που είχε ηχογραφηθεί ένα χρόνο νωρίτερα με τίτλο "Πού να σε βρω" και ερμηνεύτρια τη Μαρινέλλα, αλλά δεν κυκλοφόρησε τελικά ποτέ λόγω της λογοκρισίας...

Δεν υπάρχουν σχόλια: